AKINAKES – krótki, prosty miecz lub sztylet; scytyjskiego pochodzenia rozpowszechniony i używany przez Persów oraz Medów (od 7 do 2 w). Posiadał dwie powierzchnie tnące. Długość wahała się od 34 do 45 centymetrów. Najprawdopodobniej tylko najwyżsi oficerowie perskiej armii oraz gwardziści mieli prawo nosić ten rodzaj uzbrojenia w obecności władcy. Służył zarówno do cięcia, jak i pchnięć. Obok Scytów i Irańczyków, używany był również przez euroazjatyckie plemiona koczownicze.
CAETRA – okrągła tarcza hiszpańskich jeźdźców i piechurów; o szerokości od 50 do 70 centymetrów. Wykonywana z drewna pokrytego naciągniętą skórą zwierzęcą.
CALIGA – ciężkie, wytrzymałe sandały żołnierzy rzymskich; gruba dwucentymetrowa podeszwa z kilku warstw skóry nabijana ćwiekami, co sprawiało, że obuwie nabierało wytrzymałości.
CELTYCKI MIECZ – długi (około 90-centymetrowy) miecz z podwójną powierzchnią tnącą. Stosowany przez Celtów; szczególnie najemników kartagińskich. Tworzony z pierwotnych form stali. Używany również przez arystokratów i oficerów. Służył do cięcia. Jego moc była tak wielka, że odpowiednio użyty mógł rozłupać tarczę na pół.
CLIPEUS – okrągła tarcza używana przez Greków i Rzymian (w początkowym okresie istnienia państwa). Z czasem zastąpiona przez Scutum (Rzymianie). Robiona z drewna lub wikliny, pokryta skórą wołu. Metalowe obicia dodawały tarczy trwałości.
DAO – chiński miecz, szabla lub sztylet z jedną powierzchnią tnącą. Używany od 11 wieku pod różnymi postaciami (zarówno proste, jak i lekko zakrzywione wersje). Na ogół dłuższe rodzaje tej broni używane przez jazdę (szczególnie za czasów dynastii Han), a krótsze przez piechotę. Robiony początkowo z brązu, w późniejszym okresie z żelaza i ze stali.
DORU – grecka dzida o długości od 2,1 do 2,7 metra. Używana przez hoplitów do walki w falandze. Nie wyjaśniono, czy używana w walce na ramieniu, czy pod nim. Najprawdopodobniej obydwa sposoby, w zależności od sytuacji, były stosowane przez Greków.
ESPASA – miecz Cebroiberów (ówczesnych Hiszpanów) z podwójną powierzchnią tnącą; o długości ok. 60-65 centymetrów. Służył głównie do pchnięć. W rękach Hiszpanów stawał się szczególnie niebezpieczną bronią. Popularny wśród najemników hiszpańskich, walczących w armii kartagińskiej.
FALCATA – najbardziej popularny miecz hiszpańskich wojowników i najemników w armii kartagińskiej. Grecki kopis służył najprawdopodobniej za wzór produkcyjny (według jednych opinii). Spopularyzowany na Półwyspie Hiszpańskim przez Celtów. Posiadał jedną krawędź tnącą. Robiony z wysokiej jakości stali (przechowywanej dwa lata w ziemi, celem usunięcia gorszej stali), z łatwością przecinał zbroje i tarcze przeciwników. Kształt zbliżony do miecza nadawał siłę równą toporowi. Stosowany zarówno przez ciężką piechotę hiszpańską, jak i lekką kawalerię. Skuteczność falcaty ujawniła się podczas drugiej wojny punickiej i podboju Hiszpanii przez Rzymian. Według niektórych badaczy miała ogromny wpływ na wprowadzenie przez Rzymian późniejszej wersji gladiusa.
GLADIUS – obosieczny miecz rzymskich legionistów; służący zarówno do cięcia, jak i do kłucia. Istniało kilka jego wersji. Nie wiadomo dokładnie, która broń zainspirowała Rzymian przy produkcji gladiusa. Najbardziej śmiercionośna broń do czasu wynalezienia broni palnej. Długość miecza wahała się od 40 do 55 centymetrów.
HASTA – dzidy służąca do pchnięć (armia rzymska, zwłaszcza okresu królewskiego). Długość hasty wahała się od 2,5 do 3,5 metra. Część drewniana wykonywana była z drewna orzechowego lub jesionowego. W okresie republiki i cesarstwa hastą posługiwali się żołnierze trzeciej linii oraz jazda konna.
HOPLON (poprawnie APIS) – tarcza greckich hoplitów o średnicy około 90 centymetrów, ważąca 8 kg. Zrobiona z drewna dębowego i kilku płyt z brązu lub cyny, pokryte skórą zwierzęcą (od wewnątrz) i obite płytami z brązu (z zewnątrz). Hoplon zazwyczaj zdobiono malowidłem meduzy lub rodzimego miasta, np. Ateńczycy umieszczali na tarczach znak sowy (symbol patronki miasta - Ateny), a Tebańczycy mitologicznego feniksa.
JIAN – chiński prosty, dwusieczny miecz o długości od 45 do 80 centymetrów. Używany powszechnie za czasów dynastii Zhou (770 – 256 p.n.Ch). Robiony początkowo z brązu, a później ze stali. W późniejszym okresie stopniowo zaprzestano stosowania tego miecza w czasie wojen, ograniczając się tylko do form ceremonialnych. Obecnie spotykany w różnych stylach chińskich walk.
KOPESZ – egipski i kananejski miecz sierpowy; po raz pierwszy wprowadzony przez Sumerów. Typowy miecz sierpowy miał 18 centymetrów rękojeści, 40 centymetrów długości tnącej i 15 – 30 zakrzywienia. Początkowo używany przeciwko Egiptowi przez jego przeciwników (głównie Hyksosów) aż do czasów Ramzesa II, który wprowadził kopesz w skład uzbrojenia oddziałów egipskich.
KOPIS – grecki miecz jednosieczny z zaostrzonym krzywym końcem (podobny do hiszpańskiej falcaty). Niektórzy twierdzą, że wziął on swój początek od egipskiego miecza sierpowego (khopesha). Służył do cięcia. Używany zarówno przez piechotę grecką (chociaż mniej popularny niż xhiphos), piechurów czy kawalerzystów perskich.
MIECZ CELTYCKI – żelazna broń bogatszych Celtów. Pierwsze wersje pojawiły się już w XII w. p.n.Ch. (jako broń z brązu), ale szerszego znaczenia miecz celtycki zaczął nabierać od VIII w. Ta broń dała inspirację mieczowi greckiemu, xiphosowi, oraz pośrednio rzymskiemu gladiusowi. Istniały dwa rodzaje miecza celtyckiego. Długa wersja wykonana została z reguły z dwóch płatów żelaza oraz krótsza (do około 250 r. p.n.Ch), twardsza, zrobiona już ze stali. Długość ostrza wynosiła około 65 centymetrów. W późniejszym okresie długi miecz celtycki zaczął wypierać krótszą wersję. Ostrze długiego miecza sięgało od 70 do 80 centymetrów. Kronikarze rzymscy opisują miecz celtycki jako niskiej jakości broń, jednak odkrycia archeologiczne przeczą tej opinii. Celtowie osiągnęli wysoki poziom wyrobu mieczy, które cechowały się giętkością tj. nie łamały się w wyniku uderzenia, lecz gięły. Dzięki temu wojownik operujący długim mieczem, nie tracił swojej broni w starciu, lecz, w odpowiedniej chwili, mógł wyprostować ją w czasie trwania bitwy.
PALTA – lekka dzida kawalerzystów armii perskich o długości od 1,5 do 1,8 metra. Służyła zarówno do rzucania, jak i walki wręcz.
PELTARION (PELTA) – okrągła (według źródeł pisanych) lub w kształcie księżycowatym (źródła malowane) tarcza lekkiej piechoty greckiej, peltasów. Używana również w armii perskie, trackiego pochodzenia.
PILUM
– ciężki oszczep legionistów rzymskich o długości
2 metrów; z czego ok. 60 – 70 cm stanowiła żelazna
część, a resztę drzewiec. Zapożyczony
od górali z plemienia Samnitów. Niewielkie ostrze
(w kształcie piramidy, stożka lub haka) wbijało się w
tarczę przeciwnika, załamywało i tym samym blokowało
swobodny ruch tarczy. Pilum z łatwością
penetrował zbroję przeciwnika. Rzucany z
odległości około 20 – 30 metrów,
na początku starcia z pierwszymi szeregami
wroga.
PUGIO – sztylet rzymskich żołnierzy w kształcie liścia, noszony na boku. Długość od 18 do 28 centymetrów.
SAPPARA – asyryjski miecz robiony najczęściej z brązu z drewnianą rękojeścią. Podobny kształtem i w użyciu do egipskiego kopesza. W przeciwieństwie do egipskiego odpowiednika ostry tylko na zewnętrznej, wypukłej stronie.
SARISSA – dzida popularna w Grecji, Macedonii, Środkowym Wschodzie i Kartaginie w 3 w. Stosowana do walki w szyku falangowym (Macedończycy za czasów Aleksandra III Wielkiego). Długość dzidy od 3 do 7 metrów, przy wadze 5 kilogramów. Grot w kształcie liścia, zrobiony z żelaza. Sarissę zakończono podstawką z brązu, zatykaną w ziemi na wypadek ataku przeciwnika.
SCUTUM – tarcza pochodzenia rzymskiego o owalnym i wypukłym kształcie. Grubość i wielkość zróżnicowane w zależności od okresu wykonania. Popularna wśród najemników celtyckich i hiszpańskich w armii kartagińskiej. W okresie cesarstwa tarcza przybrała kształt prostokąta, częściowo zastępując swoją owalną poprzedniczkę. Zrobiona z dwóch warstw drewianych, obitych skórą i wzmocnionych metalowym obramowaniem. Wypukłość tarczy pozwalała skutecznie rozbić impet ciosów lub strzał przeciwników.
SPARA – lekka tarcza perska; używana od czasów Cyrusa Wielkiego do roku 401 p.n.e. Tylko pierwsze szeregi posługiwały się sparą, celem dostarczenia osłony oddziałom. Zrobiona z trzciny pokrytej skórą. Zreformowaną i ulepszoną nieco wersję stosowały różne oddziały wojsk perskich.
SPATHA – długi, prosty miecz armii rzymskiej nieznanego pochodzenia. Po raz pierwszy użyty przez najemników germańskich i celtyckich, odbywających służbę w armii rzymskiej (od 1 w.). Stopniowo wyparł gladiusa, stając się główną bronią kawalerzystów, a później piechurów (3 i 4 w.).
TARCZA CELTYCKA – owalna, zrobiona z desek dębowych lub wierzbowych, tarcza pokryta skórą zwierzęcą. Konstrukcja, podobna do rzymskiej, pozwalała na używanie tarczy jako broni ofensywnej. Jej długość wahała się od 1,3 do 1,4 metra, przy szerokości od 0,5 do 1,1 metra. Najprawdopodobniej w większości nie były zdobione, a jeżeli zawierały malowidła to miały symbolikę magiczną.
TARCZA EGIPSKA PROSTOKĄTNA – tarcza w szczególności nastawiona na ochronę przed rzucanymi miotanymi pociskami. W czasach Starego Królestwa – duża (od 1 do 1,5 metra), prostokątna, otoczona skórą krowią na drewnianym podłożu. Wierzchołek tarczy zwężał się ku górze w zakrzywiony lub szpiczasty koniec. Tarcza dawała bardzo dobrą ochronę przed strzałami wroga, ale okazała się zawodna w starciu z państwami azjatyckimi (ciężkość utrudniała szybki atak, a wysokość widoczność). W okresie Nowego Królestwa drewiane ramy zostały częściowo zastąpione przez brąz, co zwiększyło ciężar tarczy.
TOPÓR FRANKIJSKI – rodzaj toporu używanego głównie przez Franków, jak również przez inne plemiona germańskie w okresie upadku państwa rzymskiego i w pierwszych wiekach średniowiecza. Broń służąca głównie do miotania. Waga wynosiła około 1 kilograma, a długość obucha około 40 centymetrów. Wojownicy germańscy, atakując wroga, rzucali toporami (ze skutecznej odległości 12 metrów) celem zniszczenia (lub przynajmniej uszkodzenia) tarczy przeciwnika lub jego ranienia czy zabicia. Brak wybalansowania toporu powodował, że mógł się odbić w najmniej przewidywanym kierunku (np. od tarczy w stopy wroga) i wyrządzić tym samym szkodę. Frankowie skutecznie wykorzystywali tę broń, rzucając masowo toporami na linię wroga.
XIPHOS – grecki miecz o długości około 65 centymetrów. Posiadał podwójną powierzchnię tnącą. Służył głównie do cięcia, chociaż sprawdzał się dobrze przy pchnięciach. Hiphos, broń drugiego rzutu dla hoplitów, po dzidzie i oszczepie. Najprawdopodobniej wprowadzony przez Dorów. Spartanie używali krótszej (30-centymetrowej) wersji tej broni, która stała się popularna wśród Greków w czasie wojny peloponeskiej. Używany również przez wojska kolonistów greckich i przez Kartagińczyków. Według niektórych opinii zainspirował Rzymian do wprowadzenia gladiusa.
XYSTON – lanca greckiego pochodzenia, o długości od 3,5 do 4,25 centymetrów. Służyła jako broń greckich i przede wszystkim macedońskich kawalerzystów, "towarzyszy".